Loslaten, let it flow

Ik kijk naar de man naast me, op het bankje in het park. Hij zit, nee hangt, ineengebogen, handen tussen zijn knieën geklemd. Heen en weer slingerend tussen verdriet, boosheid, en machteloosheid. 

Wat is er gebeurd? 

Zijn vrouw is, na een traumatische gebeurtenis, ondanks alle pogingen tot hulp,  nooit meer dezelfde geworden en heeft hem en zijn zoontje verlaten, en is buiten elk bereik geraakt. Ze is er vandoor. 

Zijn leven is volkomen op zijn kop komen te staan, terwijl hij moet dealen met zijn eigen verdriet terwijl hij zijn zoon liefde voor twee probeert te geven. En dat combineren met zaken praktisch overeind te houden.

Niet gemakkelijk, als je hele basis onder je vandaan is geslagen. 

Er zijn heel veel vormen van loslaten. Het is altijd een afscheid. Van dingen die je dierbaar zijn, van dingen die niet goed voor je zijn. Je kunt er voor kiezen, of de keuze wordt voor je gemaakt. Een ziekte dwingt je tot afscheid van dingen die voorheen vanzelfsprekend waren, een verlating of overlijden dwingt je tot afscheid van een dierbare. Dan bepaalt je lichaam je grens, of wordt die door een ander aangegeven, zonder vrije keuze van jezelf. 

Als je zelf kiest afscheid te nemen van iets wat niet goed voor je is, kun je zelf de grenzen stellen maar ook dat is nog niet zo gemakkelijk. 

Een slechte gewoonte loslaten, te veel roken of drinken, niet goed voor jezelf zorgen, brengt ook een afscheid met zich mee, omdat je weet dat het niet goed voor je is. 

Maar allemaal hebben ze één ding gemeen; 

Je wil niet, maar je moet.

Je moet, want je moet verder. En van ‘moeten’ schiet iedereen in de weerstand; 

‘Dat bepaal ik zelf wel’

‘Dat maak ik zelf wel uit’.

Alleen heb je soms niet zoveel in te brengen in dingen die gebeuren. Ik zie het aan de man naast me. Hij wil niet, maar hij moet. Hij moet zorgen voor zijn zoon, hij moet alles opnieuw bekijken en hij moet verder. Maar hij wil niet, hij wil dat alles bij het oude blijft.

‘Ze was zo mooi, weet je. Zo mooi.’ 

Ik zwijg.  

‘Ze kon een hele kamer oplichten totdat ze kapot ging. En ik kon het niet tegenhouden.’ 

Hij kan nauwelijks ademen, zo hoog zit het. Maar dan ook echt, z’n lijf geeft de grens aan, en vraagt om zuurstof, maar hij krijgt z’n longen maar amper gevuld.

‘En nu, nu is alles kapot, tegelijk met haar.’ Woedend kijkt hij me aan. ‘Waarom?’

Ik zeg dat ik daar geen antwoorden op heb. 

‘Ik deed alles. Ik zocht hulp. Ik hield zoveel van haar maar het was niet genoeg. Het hielp niet.’

Dit is niet iets wat ik zo 1,2,3 kan oplossen. Daar is het teveel voor, te complex. Het enige wat ik als eerste kan doen, is wat ruimte van binnen maken. Want daar is alles verkrampt, en vol angst, pijn, boosheid en verdriet. Om alles wat was, maar niet meer is.

Ik vraag hem waar in z’n lijf hij het meeste voelt. 

‘In m’n hoofd. Ik heb alleen maar gedachten. Ik drink om ze weg te krijgen.’

‘Ok, dat is je hoofd, maar waar zit het in je lijf?’

‘Maagkramp. De hele dag.’ En iets beschaamder, zachtjes; ‘diarree.’

Dat snap ik. Woede, frustratie, zorgen, dat slaat op de maag. Het gaat, om je hart te ontlasten, in je maag zitten om daar verteerd te worden. 

‘Kun je eens rechtop gaan zitten, je hand er op leggen en daar proberen naar toe te ademen? Zo diep als je kunt?’ 

Hij doet zijn best. Het kost moeite. Het zit zo ingekapseld inmiddels dat zelfs zuurstof moeite heeft het te bereiken. Maar uiteindelijk lukt het. En nog eens, en nog eens, gevolgd door een enorme boer die bijna door het hele parkje schalt. Mooi, daar is wat spanning uit. Ik kan er niets aan doen, maar ik moet keihard lachen, en hij daarna ook. Het lachen gaat over in snikken. En weer terug in lachen. Maar dan zijn de tranen even niet te stoppen, ze blijven over zijn wangen lopen, en via z’n nek z’n kraag in. 

Ik laat het maar gaan. Laat maar komen, let it flow. Het is goed. Om los te laten, moet je eerst erkennen. Erkennen wat er was, wat er is. Liefde en wrok. Zorg. Het gevoel niet genoeg te zijn geweest. 

We staan op, en lopen verder. Laat mensen maar kijken. Maakt niet uit, de drie mensen die passeren hebben wel wat anders aan hun hoofd, en glimlachen alleen.

‘Wat heb je nu nodig?’

‘Haar. Maar ze is er niet. Niet meer. Niet zoals ze was.’

‘Wat was ze?’ 

Hij wijst naar een witte tulp, in een perkje. ‘Dat. Veel te kwetsbaar. Zo fucking teer.’

‘Is teer mooi?’

‘Angstaanjagend mooi.’

We kijken naar de blaadjes, naar de bloem, naar de stengel, en hoe eigenlijk diep geworteld die zit. In een bol die elk jaar opnieuw tot bloei kan komen. 

‘Geef haar een jaar.’ 

‘Ik weet niet of ik dat wil.’ 

‘Wil of durf?’ 

‘Allebei.’

‘Weet je wat we doen. Pluk deze tulp, de bloei van dit jaar. Neem 'm mee naar huis. Zet ‘m in een vaasje. En kijk hoe langzaam, vanuit bloei, alle bloemblaadjes loslaten, de stengels te ver doorgroeien in de vaas met water, en daar langzaam over de rand gaan hangen. Geel worden, en sterven. Volgend jaar kom je terug. En kijk je wat over is van de bol, en of er een nieuwe bloei komt, want de bol zit nog in de aarde. Is dat een idee?’

Hij plukt de tulp. Hij kijkt er onhandig naar alsof hij de fijne blaadjes wil vermorzelen. De stengel wil breken. Één blaadje laat los in zijn hand. Hij knijpt het fijn, wrijft het stuk tussen zijn vingers. Ik zie dat dat goed doet. Hij heeft het nodig. Het is niet fijn om te zien. Er is nog veel te doen. Maar voor nu is het goed. 

We spreken af over twee weken. Ik zie hem weglopen, met de tulp in zijn hand. Schouders iets rechter. Ja, er is nog veel te doen, maar voor nu is er iets meer ruimte. Voor hemzelf, en zijn zoontje.